Brexit zmienił wszystko, ale to nie koniec zmian dla przewoźników. Już od 1 września 2025 r. wchodzi obowiązek korzystania z koperty logistycznej ELO przy każdym przejeździe przez granicę francusko-brytyjską – zarówno dla ciężarówek załadowanych, jak i pustych. Co to oznacza dla Twojej firmy? Szybsze odprawy, mniej formalności na granicy, ale też konieczność przygotowania się do nowych procedur. Poznaj bliżej ELO.
Nowe zasady na granicy Francja–UK
Od 1 września 2025 roku przewoźnicy przekraczający granicę francusko-brytyjską staną przed nowym wymogiem – obowiązkowym stosowaniem elektronicznej koperty logistycznej ELO (Enveloppe Logistique Obligatoire). Zmiana ta obejmie wszystkie pojazdy ciężarowe, zarówno załadowane, jak i puste, korzystające z transportu typu roll-on/roll-off (RO/RO) przez francuskie porty, takie jak np. Calais, Dunkierka czy Le Havre.
Wdrożenie ELO jest elementem systemu inteligentnej granicy (Smart Border) mającego na celu uproszczenie i przyspieszenie odpraw celnych po Brexicie. Dla polskich przewoźników oznacza to konieczność przygotowania się do nowych procedur, ale także szansę na sprawniejszą organizację transportów na kierunku UK.
Czym jest ELO?
ELO to elektroniczna koperta logistyczna, która konsoliduje wszystkie niezbędne dane celne i dokumenty w jednym zintegrowanym systemie. Zamiast wielu dokumentów papierowych i konieczności odpowiadania na pytania podczas odprawy, przewoźnik przygotowuje elektroniczny pakiet danych powiązany z konkretnym pojazdem i przewożonym ładunkiem.
Tworzenie koperty ELO odbywa się w systemie francuskiej administracji celnej (douane.gouv.fr). Wyznaczona osoba (spedytor, agencja celna lub przewoźnik) konsoliduje dane dotyczące towarów, pojazdu, deklaracji eksportowych, importowych oraz bezpieczeństwa ENS. Po utworzeniu ELO generowany jest unikalny kod kreskowy, który kierowca okazuje podczas odprawy granicznej.
Jak działa ELO w praktyce?
Przed przekroczeniem granicy:
- wyznaczona osoba przygotowuje ELO w systemie celnym,
- kod kreskowy ELO jest przesyłany do kierowcy, który okazuje go podczas odprawy,
- kod ELO zastępuje pytania zadawane dotychczas przez operatorów terminali, co skraca czas odprawy,
- system umożliwia monitorowanie przesyłki i dostęp do historii przejazdów,
- ELO nie zastępuje brytyjskiego numeru GMR – oba numery należy wygenerować osobno.
Terminy wdrożenia i korzyści z wdrożenia ELO
Wprowadzenie ELO jest rozłożone na kilka etapów. Już wiosną tego roku został uruchomiony system oraz możliwość testowania go. 1 kwietnia 2025 rozpoczął się okres przejściowy, natomiast już od 1 września 2025 roku ELO stanie się obowiązkowe przy każdym przejeździe przez granicę francusko-brytyjską.
Wdrożenie systemu ELO przyniesie przewoźnikom szereg korzyści. Sprawi, że usprawniona zostanie odprawa graniczna, bo brak konieczności odpowiadania na pytania na terminalu skróci czas oczekiwania. Rozwiąże się problem potwierdzeń eksportowych, bo system ELO umożliwi łatwiejsze uzyskiwanie potwierdzeń eksportu (IE599). Tym samym możliwa okaże się również redukcja błędów, bo automatyczna weryfikacja danych zmniejsza ryzyko pomyłek. Oprócz tego wdrożenie ELO oznacza lepsze śledzenie przesyłek – przewoźnicy mogą w końcu monitorować status pojazdu i historię przejazdów. Ponadto, ELO może przynieść lepsze planowanie tras, bo szybsza odprawa pozwoli precyzyjniej planować czas transportu i dostaw.
Jak przygotować się do wdrożenia ELO?
Przygotowania do wdrożenia ELO warto rozpocząć już dziś, by uniknąć opóźnień i problemów na granicy po 1 września. Pierwszym krokiem powinno być wyznaczanie osoby odpowiedzialnej za przygotowanie kopert logistycznych – może nią być np. spedytor lub agencja celna. Następnie należy założyć konto w systemie francuskiej administracji celnej (douane.gouv.fr). Gdy to już będzie gotowe, kolejnym etapem jest opracowanie procedur dotyczących pozyskiwania informacji takich jak MRN, dane towarów, dane pojazdu czy ENS. Na koniec zaplanuj też migrację do ICS2, jeśli w Twojej firmie korzysta się z takich rozwiązań.